جنگل لفور
جنگلهای مختلط کاسپینی هیرکانی یک زیستمنطقه در زیستبوم جنگلهای مختلطِ پهنبرگِ حاشیهٔ جنوبی دریای کاسپین و کناره شمالی البرز به مساحت ۵۵ هزار کیلومتر مربع (۷% مساحت ایران) است که در کنارهٔ جنوبی و جنوب باختری دریای کاسپین در بخشهایی از ۵ استان شمالی ایران قرار گرفته و در دو کشورِ ایران و جمهوری آذربایجان است.
این جنگل از منطقه پارک ملی هیرکان جمهوری آذربایجان آغاز و تا استان خراسان شمالی در ایران امتداد دارد و در ایران، مورد حفاظت مشترک سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی است.
جنگل هیرکانی با قدمت ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال (دوره پالئوژن) یکی از ارزشمندترین جنگلهای جهان به شمار میآید و از آن به عنوان موزه طبیعی یاد میشود. در آن زمان بیشتر مناطق معتدل شمالی کره زمین را اینگونه جنگلها پوشانده بودند. در عصر یخبندان، این جنگلها کوچکتر شدند.
بیش از ۳۲۰۰ گونه گیاهی، ۴۴٪ آوندداران، ۵۸ گونه پرنده، ۵۸ گونه پستاندار از جمله یوزپلنگ آسیایی در این جنگلها زندگی میکنند. نزدیک ۷/۵ میلیون نفر در این جنگلها زندگی میکنند.
در ۲۱ تیر ۱۳۸۵ جمهوری آذربایجان درخواستی را برای ثبت جهانی جنگلهای خزری-هیرکانی به سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) ارائه کرد. با بررسی کارشناسان این سازمان اعلام شد به دلیل اینکه سهم جمهوری آذربایجان تنها ۲۰ هزار هکتار در مقابل سهم ۲ میلیون هکتاری ایران از این جنگل است ثبت جهانی این اثر به تنهایی به نام آذربایجان ممکن نیست. پس از آن مقامات فرهنگی ایران پیشنهادی را برای ثبت مشترک این اثر طبیعی به آذربایجان ارائه دادند. این امر به دلیل اختلافات موجود به بنبست خورد. از جمله موارد اختلافی این بود که با وجود قوانین یونسکو برای ثبت نام کشورهای دارای آثار تاریخی و طبیعی مشترک به ترتیب حروف الفبا در اسناد مکتوب خود، ایران مخالف ثبت نام آذربایجان پیش از نام خود بود. استدلال ایران این بود که سهم اندک آذربایجان از این جنگل همارز سهم ایران نیست که بتوان صرفاً بر اساس حروف الفبا چیدمان متن سند را مشخص کرد. بنا بر اعلام دبیرکل کنونی کمیسیون ملی یونسکو در ایران، در چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان، جنگلهای هیرکانی که از آستارا در شمال استان گیلان تا گلیداغ در خاور استان گلستان کشیده شدهاست، با نظر موافق اعضای کمیته در ۱۴ تیر ۱۳۹۸ در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.